Mój "urobek" po rannym spacerze: wklejam jeszcze kilka ginących chatek.

Wdałam się w rozmowę z panem, który stał w pobliżu. Domek budował jego dziadek we wczesnych latach pięćdziesiątych. Pietropawłowsk potrzebował rąk do pracy. Przyjeżdżali gdzieś ze stepów z odpowiednim pozwoleniem i stawiali domki, jak umieli. Przy mieście było o wiele lepiej żyć.  Dziś wnuki wznoszą na tym terenie ceglane budowle, ale niektórzy zachowują  stare chatki na pamiątkę.

                              

Aby tu dojść, trzeba czasem brnąć przez błoto. Zdjęcie pokazuje taką błotnistą drogę.
Sędziwi, zmęczeni ludzie wciąż jeszcze mieszkają tu w bardzo trudnych warunkach. Widziałam, jak człowiek wylewał wodę z wiadra przed domem. A zatem nie wszędzie dodarła kanalizacja. Dróżek w poprzek asfaltu jest sporo, trzeba by mieć solidne walonki.































 
A to śliczne co? Urokliwy fragmencik domku w opłakanym stanie.

Wczoraj spędziłam trochę czasu ze znajomą, mocno już dojrzałą Rosjanką, która wychowała się w Pietropawłowsku. Zaprosiła mnie na kumys!!! Jako przykładny globtroter (nie wiem, czy nie przeceniam się w tym momencie zbytnio), choć z wewnętrznymi oporami, to  udałam się jednak spolegliwie do baru na tutejszym targu. W głowie kołatały mi różne myśli o ewentualnych skutkach tego odważnego przedsięwzięcia. Skutków jednak nie było!!! Na szczęście.
Kumys jest biały, może raczej białawy, kwaśny, cierpki, jakby pikantny, dość zimny, trudno akceptowalny w pierwszym momencie i... bardzo dobry na... suchoty. Ten ostatni argument przekonał mnie ostatecznie, wszak jakiś rodzaj odporności jest mi niezbędny w tym dalekim, zimnym kraju.  Podobno już teraz moje płuca są pod ochroną.. No, może jeszcze przydałoby się kilka  aplikacji.
W barku targowym kumys piło się z kokilek, wypełnionych po brzegi. Nie miał zbyt wielu procentów, bo procenty narastają z "wiekiem" napoju, a to był ponoć "młody" kumys. Wypiłam szybko, aby mieć z głowy. No cóż...

Porozmawiałyśmy sobie o społeczności Pietropawłowska. Podobno tu mieszkają tylko zesłani i przysłani. Ci pierwsi  - wiadomo, między innymi Polacy. Ci drudzy, przybywali na uprzywilejowanych zasadach. Dla nich wznosiło się bloki w centrum. Jeńcy niemieccy budowali na przykład charakterystyczne "dwuetażnyje". Sfotografuję je przy okazji. Przysłani dostawali odpowiednie uposażenie  i etatową pracę. W ten sposób pomnażała się ilość specjalistów w różnych dziedzinach.
Te urocze domki na przedmieściach, które wzbudziły moją i Waszą sympatię, budowali na ogół Ci pierwsi, jeśli udało im się wyrwać z "toczek" i przenieść bliżej rozbudowującego się miasta. Stawiali domki, jak umieli - sami. Moja znajoma nie potrafiła mi podać wieku tych drewnianych osiedli.  Mówiła coś o blisko stu latach. W najbliższym czasie, może jutro, zagadam do gospodarzy, by to ustalić. Na zdjęciach pokazuję Wam stary, carski jeszcze młyn. Kompletnie zrujnowany.  Wokół niego ustawiono targ, na którym byłyśmy. Z żadnej strony nie można budynku sfotografować w całości. Wszędzie blaszaki albo inne budy. 

Targ jak to targ, miejscami całkiem swojsko.

I jeszcze domek w drodze powrotnej z targu.

Dziś też nie będę dużo pisać. Przedstawię trochę Pietropawłowska dalej od centrum. Wszędzie doszłam piechotą, żadna wielka odległość. Można wyobrazić sobie, jak miasto wyglądało kiedyś.
Drewniane, malowane domki. Pewnie żyje się w nich ciężko. Trudno je ocieplić, niektóre nie mają kanalizacji. Teren wokół bywa zaniedbany, gdzieniegdzie płoty z obskurnych materiałów, sporo blachy i plastiku.










Daleka więc jestem od klimatów: "Wsi spokojna, wsi wesoła". Urok jednak jest niewątpliwy. Wyobrażacie sobie, jak wyglądałby taki fragment miasteczka odpowiednio doinwestowany.

Tu widać opisywane już pietropawłowskie kałuże, asfalt nie pozwala wodzie odpłynąć, a już tym bardziej wsiąknąć.

 A to zimny i wyjątkowo odpychający mur dzielący w połowie przedstawiany ciąg domków. Za nim znajdują się rezydencje bogatych. Jak widać wystają tylko czubki domów z wieżyczkami.

Ten domek zostało ocieplony płytą paździerzową.

Ten jest mój ulubiony  -dwa okienka i to pochylone drzewo...

I ten ma swój urok...

Ten trochę z innej bajki, ale w tym samym ciągu budynków przy ulicy Żambyła.

 

A teraz jeszcze taki minipost à propos poprzedniej opowieści. Weszłam do kazachskiego sklepu strojów ślubnych i jak widać w tle drugiego zdjęcia, także strojów narodowych.
Pomyślałam sobie, że pokażę Wam dwie fotki w luźnym nawiązaniu do losów opisanej narzeczonej. Charakterystyczne nakrycia głowy - nieodzowny element tradycji - na manekinach zwisają w tak zabawny sposób, że nie mogę odmówić sobie i Wam  tej odrobiny radości.

Drogie potencjalne narzeczone! Wybierajcie!

Pierwsze zdjęcie, jeszcze nie całkiem opadły liście

Ostatnio zajmuje moją głowę niezwykła historyjka, legenda tylko po części dająca się potwierdzić.

Sfotografowałam mocno zniszczony, a właściwie sukcesywnie niszczejący obiekt, bez szyb w niektórych oknach, opatulony gdzieniegdzie chroniącą go przed deszczem folią (przyjrzyjcie się uważnie górnemu lewemu oknu).

Jest magazynem miejscowej agencji reklamowej. Znajduje się bardzo blisko miejsca, w którym mieszkam, a zatem w samym centrum Pietropawłowska.

W wielu zakątkach oczywiście jeszcze nie byłam, ale w tej chwili wydaje mi się jedyny w swoim rodzaju.

Front budynku, kilka dni później

Nie od razu opowiedziano mi jego historię, choć kilku osobom pokazywałam zdjęcia niszczejącej budowli, wyrażając zdziwienie, że tak się właśnie dzieje. Dopiero jedna z moich kursantek przekazała mi romantyczną historię. Resztę doczytałam na rosyjskich stronach internetowych. Podobno plan restauracji istnieje, tylko funduszy brak. Posłuchajcie zatem:

Oto mieszkał sobie w Pietropawłowsku kupiec tatarskiego pochodzenia o nazwisku Jangurazow.

Smaku całej opowieści dodaje objaśnienie od razu na początku znaczenia nazwiska
(posłużyłam się rosyjskimi stronami internetowymi). Zakończenie "ow" (jak Iwanow), to tylko znak rosyjskich wpływów. Jeśli nazwisko zapisać "Yangurazow" widać w nim źródło tureckie "yang" i preskie "uraz". Oznaczają razem "nowe szczęście" albo frazę "szczęściem rozpoczyna się nowe życie". 

Jak to było z "nowym szczęściem" Jangurazowa?

bok domu

Otóż kupiec wiele podróżował ze swoimi towarami. i pewnym momencie znalazł się 
w Moskwie. Tu spotkał miejscową pannę przecudnej urody. Oczywiście zakochał się bez pamięci i niemal natychmiast poprosił o rękę. Panna postawiła przed nim zadanie z pozoru niemożliwe: „Postaw mi dom taki, jaki mam tutaj w Moskwie, to wyjdę za ciebie”. 
Krokodyl dla Papkina okazał się nieosiągalny, ale... Jangurazow wrócił do Pietropawłowska i postawił dom na wzór moskiewski. Panna wzruszona jego determinacją, poświęceniem, gotowością do największych starań pokochała go całym sercem i wyszła za niego za mąż. 
XIX wiek: Tatar i panna z Moskwy! Wielka rzecz wbrew obyczajowi i różnym społecznym stereotypom, silnym tutaj jeszcze do dzisiaj. 
Mimo przeciwności żyli więc w Pietropawłowsku szczęśliwie, aż do momentu, gdy Jangurazow ciężko zachorował i osierociwszy córeczkę i syna, zmarł ku rozpaczy żony.

Ile prawdy w tej historii?
Wiadomo jedynie, że szlachta moskiewska już w osiemnastym wieku budowała domy z drewna, których fasadę tworzono następnie z kamienia. Ponoć taką techniką zbudowany został „dom niewiesty” (dom narzeczonej), jak nazywa się w Pietropawłowsku opisywaną budowlę.

To jednak jeszcze nie koniec opowieści o Jangurazowie.

Czy to kontynuacja zawiłości losów tej samej rodziny? Kolejna niewiadoma. Tym razem jednak opowieść pochodzi z gazety omskiej Irtysz z1906 roku, więc relację z wydarzeń można uznać za wiarygodną. Opisano wypadki, które wstrząsnęły całą muzułmańską społecznością Pietropawłowska. Nocą 5/6 października tegoż roku zamordowana została z zimną krwią bogata kupcowa Jangurazowa razem z córką. Kobiety znajdowały się w pokoju, gdzie pije się herbatę. W pewnym momencie do środka wdarł się złoczyńca z nożem i dokonał straszliwego mordu. Ujść z życiem udało się synowi, który wydostał się schodami dla służby. Zamordowano także służbę, która w tym czasie znajdowała się w budynku, ponieważ napastnik nie był sam. Dom został splądrowany. Złodzieje ukradli także szkatułę z dokumentami potwierdzającymi majętność i kupieckie interesy Jangurazowych.

Wydarzenie wywołało wielkie wzburzenie środowiska pietropawłowskich muzułmanów. Wystosowali petycję do władz, w których uskarżali się na opieszałe działania policji, umieścili w niej także listę 35 złodziei i bandytów, którzy powinni być usunięci z miasta. Sprawą osobiście zajął się akmoliński gubernator, by nie dopuścić do groźnych w skutkach zamieszek.

Synowi zamordowanej najwyraźniej sprzyjało szczęście. Uszedł z życiem. Do rewolucji należało do niego jedno z najznaczniejszych przedsiębiorstw kupieckich w Pietropawłowsku.

Podobno, gdy rozpoczęła się rewolucja, sprzedał swoją majętność i wyjechał do Taszkientu. Tam dożył głębokiej starości.

W zakończeniu dopiszę jeszcze, że zdjęcie „domu narzeczonej” znalazłam także w miejscowym Muzeum Krajobrazu. Tam podpisano jedynie, że właściciel domu 
Jangurazow zatrudniał włoskiego architekta. Panie w muzeum znały legendę, ale nie umieszczono jej w gablocie obok zdjęcia domu. Czy on rzeczywiście pod spodem jest drewniany, nie wiem.

To budynek agencji reklamowej, zaraz za nim stoi "dom narzeczonej". Właściciele starą ceglaną fasadę budynku,  w którym  mają swoje biuro pokryli bilbordem udającym cegłę. No cóż. Najwyraźniej tak im się bardziej podoba...

To zdjęcie przedstawiające fragment szlacheckiego domu moskiewskiego budowanego wspomnianą techniką  pochodzi z rosyjskiej strony internetowej, chyba trochę przypomina "dom narzeczonej"...
             http://www.apartment.ru/Article/4873819.html

    Podaję adres rosyjskiej strony internetowej, na której znalazłam opis techniki budowy domów moskiewskiej szlachty i kilka jeszcze ciekawych zdjęć. http://moscowwalks.ru/2011/11/23/deshevo-no-bogato/

Parę kroków od ścisłego centrum rozpoczynają się typowe blokowiska. Ta część miasta jest brzydka. Stoją bloki, starsze i nowsze, szare, bure, odrapane, bez wyrazu. Znamy to skądinąd.

I jak widać, bardzo różne w charakterze, choć trzeba przyznać, że wszędzie wokół sporo jest drzew.

 Zdarzają się też bloki żywsze,
trochę staranniej wykończone, jak na przykład ten.
















 No i luksusowy blok, trochę przypominający te wokół Zakrzówka, z bramą wjazdową, otwierającą się tylko na elektroniczny sygnał właściciela mieszkania.





















Jednakże w samym centrum miasta spotykamy także i takie budynki.  Na ulicy widać kałuże, bo standardem są tutaj chodniki asfaltowe, pozostałość po komunie. Pokonywanie odległości podczas deszczu to slalom i skoki. Dziś cały dzień padał deszcz, przetestowałam to na własnych nogach.
      







          

                            
A to zabytkowa wieża przeciwpożarowa z czasów carskich. Gromadzono tu wodę, by ratować miasto od pożarów, które w XIX wieku były ponoć prawdziwą udręką dla  miasta.











Kazachska szkoła. Luksusowo wyposażona. Czysta, schludna, ze wspaniałymi szatniami i nowoczesnymi pracowniami. Byłam! Widziałam!

Nowoczesny budynek jakiegoś ważnego urzędu tuż obok meczetu, który pokazywałam wcześniej.










 
Jeszcze wciąż jesteśmy w centrum miasta.
 Seria budyneczków drewnianych

Powyżej widać próbę ocieplenia budynku. Warstwę drewnianych belek przykryto papą.
Budynku pokazanego niżej nie potrafiłam porządnie sfotografować. Albo uciekała mi oryginalna góra, albo dół. W każdym razie opisany jest jako zabytek pod ścisłą ochroną państwa. Widać tabliczkę. Tuż obok przepiękny budyneczek, niestety mocno zniszczony, z oryginalną zewnętrzną elewacją i wymyślnymi zwieńczeniami okien.Który widać pod spodem.

Kazachski teatr, już nie w ścisłym centrum. Nie mogę o nim wiele powiedzieć, bo rozpoczyna sezon
w listopadzie.

Chciałam zaznaczyć, że to nie ja pomieszałam. Chodząc ulicami centrum miasta można spotkać tak bardzo różniące się od siebie elementy zabudowy.

 Mam jeszcze coś specjalnego. Bardzo ładną historyjkę związaną z budynkiem, ale to już w następnym poście. 

I budynek i historyjka.